ગુજરાતમાં BAMS: એક સુંદર ભવિષ્યનો માર્ગ!
નમસ્કાર મિત્રો! શું તમે આયુર્વેદિક ચિકિત્સા પદ્ધતિમાં રસ ધરાવો છો અને ગુજરાતમાં BAMS નો અભ્યાસ કરવાનું વિચારી રહ્યા છો? તો તમે બિલકુલ યોગ્ય જગ્યાએ છો! આ બ્લોગ Education for guide પોસ્ટમાં, આપણે BAMS અભ્યાસક્રમ, પ્રવેશ પ્રક્રિયા, ફી, કટઓફ, અને ગુજરાતની અગ્રણી સરકારી અને ખાનગી સંસ્થાઓ વિશે વિગતવાર ચર્ચા કરીશું, સાથે જ ભવિષ્યમાં આ ક્ષેત્ર કેટલું ઉજ્જવળ છે તે પણ જોઈશું.
BAMS શું છે?
BAMS એટલે બેચલર ઓફ આયુર્વેદિક મેડિસિન એન્ડ સર્જરી. આ એક અંડરગ્રેજ્યુએટ ડિગ્રી કોર્સ છે જે વિદ્યાર્થીઓને આયુર્વેદિક દવા અને સર્જરીના સિદ્ધાંતો અને વ્યવહારિક જ્ઞાનથી સજ્જ કરે છે. આયુર્વેદ એ ભારતની પ્રાચીન ચિકિત્સા પદ્ધતિ છે જે શરીર, મન અને આત્માના સંતુલન પર ભાર મૂકે છે.
અભ્યાસનો સમયગાળો
BAMS અભ્યાસક્રમનો કુલ સમયગાળો 5.5 વર્ષ છે. જેમાં સાડા ચાર વર્ષ શૈક્ષણિક અભ્યાસ અને એક વર્ષની ફરજિયાત ઇન્ટર્નશીપનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રવેશ પ્રક્રિયા
ગુજરાતમાં BAMS માં પ્રવેશ સામાન્ય રીતે NEET (નેશનલ એલિજિબિલિટી કમ એન્ટ્રન્સ ટેસ્ટ) દ્વારા થાય છે.
- NEET UG પરીક્ષા: વિદ્યાર્થીઓએ ધોરણ 12 (ફિઝિક્સ, કેમેસ્ટ્રી, બાયોલોજી) પછી NEET UG પરીક્ષા આપવી ફરજિયાત છે.
- કાઉન્સેલિંગ: NEET ના પરિણામો જાહેર થયા પછી, રાજ્ય કક્ષાએ એડમિશન કમિટી ફોર પ્રોફેશનલ અંડરગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ કોર્સિસ (ACPUGMEC) દ્વારા ઓનલાઈન કાઉન્સેલિંગ પ્રક્રિયા હાથ ધરવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયામાં મેરિટ, પસંદગી અને ઉપલબ્ધ બેઠકોના આધારે પ્રવેશ મળે છે.
- ACPUGMEC ની વેબસાઈટ: http://www.medadmgujarat.org/
ફી માળખું
BAMS કોર્સની ફી સરકારી અને ખાનગી કોલેજોમાં અલગ-અલગ હોય છે.
- સરકારી કોલેજો: સરકારી કોલેજોમાં ફી સામાન્ય રીતે ઘણી ઓછી હોય છે, જે વાર્ષિક ₹15,000 થી ₹50,000 સુધીની હોઈ શકે છે.
- ખાનગી કોલેજો: ખાનગી કોલેજોમાં ફી ઘણી વધારે હોય છે, જે વાર્ષિક ₹2,00,000 થી ₹4,00,000 કે તેથી પણ વધુ હોઈ શકે છે.
- (નોંધ: આ આંકડા અંદાજિત છે અને તેમાં ફેરફાર થઈ શકે છે. ચોક્કસ ફી માટે સંબંધિત કોલેજની વેબસાઈટ અથવા ACPUGMEC ની વેબસાઈટ તપાસવી.)
કટઓફ
BAMS માટેનું કટઓફ દર વર્ષે NEET ના પરિણામ, ઉપલબ્ધ બેઠકો અને અરજદારોની સંખ્યા પર આધાર રાખે છે. સરકારી કોલેજો માટે કટઓફ ઊંચું હોય છે, જ્યારે ખાનગી કોલેજો માટે નીચું હોઈ શકે છે. અગાઉના વર્ષોના કટઓફ ACPUGMEC ની વેબસાઈટ પરથી મેળવી શકાય છે.
ગુજરાતમાં BAMS સંસ્થાઓ
ગુજરાતમાં BAMS અભ્યાસક્રમો પ્રદાન કરતી કેટલીક અગ્રણી સરકારી અને ખાનગી સંસ્થાઓ નીચે મુજબ છે:
સરકારી સંસ્થાઓ
- ગવર્નમેન્ટ આયુર્વેદ કોલેજ, વડોદરા (Government Ayurved College, Vadodara)
- વેબસાઈટ: https://www.ayurveduniversity.edu.in/ (ગુજરાત આયુર્વેદ યુનિવર્સિટી, જામનગર સાથે સંલગ્ન)
- ગવર્નમેન્ટ આયુર્વેદ કોલેજ, જામનગર (Government Ayurved College, Jamnagar)
- વેબસાઈટ: https://www.ayurveduniversity.edu.in/ (ગુજરાત આયુર્વેદ યુનિવર્સિટી, જામનગર)
- ગુજરાત આયુર્વેદ યુનિવર્સિટી, જામનગર (Gujarat Ayurved University, Jamnagar)
- વેબસાઈટ: https://www.ayurveduniversity.edu.in/
- (નોંધ: આ યુનિવર્સિટી હેઠળ ઘણી સંસ્થાઓ આવેલી છે.)
ખાનગી સંસ્થાઓ
ગુજરાતમાં ઘણી ખાનગી આયુર્વેદ કોલેજો પણ છે. કેટલીક જાણીતી કોલેજો નીચે મુજબ છે:
- શ્રી ગુલાબકુંવર્બા આયુર્વેદ મહાવિદ્યાલય, જામનગર (Shree Gulabkunverba Ayurved Mahavidyalaya, Jamnagar)
- વેબસાઈટ: ગુજરાત આયુર્વેદ યુનિવર્સિટી સાથે સંલગ્ન.
- પદ્મશ્રી ડો. ડી.વાય. પાટીલ આયુર્વેદ કોલેજ, કોલ્હાપુર (Padmashree Dr. D.Y. Patil Ayurved College, Kolhapur)
- (નોંધ: આ કોલેજ મહારાષ્ટ્રમાં છે, પરંતુ ઘણા વિદ્યાર્થીઓ ગુજરાતમાંથી પણ ત્યાં પ્રવેશ લેતા હોય છે. ગુજરાતમાં પણ કેટલીક ખાનગી કોલેજો આ જ નામે હોઈ શકે છે, પરંતુ ધ્યાન રાખવું.)
- શ્રી સ્વામિનારાયણ આયુર્વેદિક કોલેજ, કણભા, અમદાવાદ (Shree Swaminarayan Ayurvedic College, Kanbha, Ahmedabad)
- વેબસાઈટ: સામાન્ય રીતે કોલેજોની પોતાની વેબસાઈટ હોય છે અથવા ગુજરાત આયુર્વેદ યુનિવર્સિટીની વેબસાઈટ પરથી વિગતો મળી શકે છે.
- એ.પી. પટેલ સહકારી આયુર્વેદિક મેડિકલ કોલેજ અને આર.બી. શાહ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યુટ, સુરત (A.P. Patel Co-operative Ayurvedic Medical College & R.B. Shah Research Institute, Surat)
- વેબસાઈટ: કોલેજની પોતાની વેબસાઈટ હોઈ શકે છે.
- (નોંધ: ખાનગી કોલેજોની યાદી ઘણી લાંબી હોઈ શકે છે. સૌથી અપડેટેડ યાદી માટે ACPUGMEC ની વેબસાઈટ જોવી હિતાવહ છે.)
ભવિષ્યમાં શું ઉપયોગી બનશે?
BAMS કર્યા પછી તમારા માટે કારકિર્દીના ઘણા દરવાજા ખુલી જાય છે:
- આયુર્વેદિક ચિકિત્સક: તમે તમારી પોતાની પ્રેક્ટિસ શરૂ કરી શકો છો અથવા સરકારી/ખાનગી આયુર્વેદિક હોસ્પિટલોમાં ડોક્ટર તરીકે સેવા આપી શકો છો.
- રિસર્ચ: તમે આયુર્વેદિક દવાઓ અને સારવાર પદ્ધતિઓ પર સંશોધન કરી શકો છો.
- શૈક્ષણિક ક્ષેત્ર: તમે આયુર્વેદિક કોલેજોમાં પ્રોફેસર કે લેક્ચરર તરીકે જોડાઈ શકો છો.
- ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગ: આયુર્વેદિક દવા બનાવતી કંપનીઓમાં ક્વોલિટી કંટ્રોલ, પ્રોડક્શન અથવા રિસર્ચ અને ડેવલપમેન્ટમાં કામ કરી શકો છો.
- સ્પા અને વેલનેસ સેન્ટર્સ: આયુર્વેદિક સ્પા અને વેલનેસ સેન્ટર્સમાં કન્સલ્ટન્ટ તરીકે જોડાઈ શકો છો.
- સરકારી નોકરીઓ: વિવિધ સરકારી વિભાગોમાં આયુર્વેદિક ડોક્ટરની જગ્યાઓ માટે અરજી કરી શકો છો.
- ઉચ્ચ અભ્યાસ (PG): BAMS પછી તમે MD (આયુર્વેદ) અથવા MS (આયુર્વેદ સર્જરી) જેવા પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ અભ્યાસક્રમો પણ કરી શકો છો, જે તમારી કારકિર્દીને વધુ ઊંચાઈ આપશે.
આયુર્વેદ એ માત્ર એક ચિકિત્સા પદ્ધતિ નથી, પરંતુ એક જીવનશૈલી છે. વર્તમાન સમયમાં લોકોમાં સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યેની જાગૃતિ વધી રહી છે અને પ્રાકૃતિક ઉપચારો તરફનો ઝુકાવ વધી રહ્યો છે, ત્યારે BAMS નો અભ્યાસ તમને એક સંતોષકારક અને સમૃદ્ધ કારકિર્દી આપી શકે છે.
